Günümüzde hayatımızın bir parçası haline gelmiş olan forklift makineleri, içinde mutlaka bir yerlerde gördüğümüz iş makineleridir. Peki sürekli görmeye alıştığımız forklift nedir?  Yük taşıma işlemini pratik hale getiren, dikey ve yatayda yükü hareket ettirebilme özelliğine sahip hareketli taşıma sistemleri olarak bilinen iş makineleridir. Fork ( çatal ) ve Lift (hareketli ) anlamlarına gelen kelimelerin birleşiminden meydana gelen Frokliftler, hareketli bir iş makinesi olması sayesinde üretim tesislerinde yer alan yüklerin kısa süre de istenilen noktalara taşınmasını sağlıyor. Hem zaman, hem iş gücü hem de maddi açıdan avantaj sağlayan forkliftler, tüm üretim tesislerinde kullanılan ve kullanım alanı çok geniş olan iş makineleridir.

Forklift Nedir? Nasıl Kullanılmaya Başlanmıştır?

Çatallı istifleyici olarak bilinen, genel amaç olarak yük taşımak için kullanılan bir iş makinesi olan forklift, yarım ton ile 40 ton arasında yük taşıma kapasitesine sahiptir. Hareketli yük taşıyıcılar olarak kullanılan forkliftler 1800’lü yıllardan itibaren kullanılmaya başlamış, zincirli sistemler ile cm cm yük taşıma özelliğiyle insanlığa hizmet etmiştir. Zamanla geliştirilen forkliftler, denge ağırlıklı yük taşıyıcıları olarak ilk defa 1917 yılında kullanılmıştır. Savaş araç ve gereçleri üretiminde yüklerin taşınması ihtiyacının giderilmesi için üretilen sürücülü ve denge ağırlıklı forkliftler bu dönemde savaş araç ve gereçlerinin üretimini hızlandırmıştır.

1917 yılından itibaren değişen ihtiyaçlara cevap verebilmesi için sürekli geliştirilen çatallı yük taşıyıcıları 1923 yılında asansörlü forkliftler olarak kullanılmaya başlanmıştır. Gelişen sanayi sektörü için çok önemli bir gelişme olarak kabul edilmiş olan asansörlü forkliftler 1936 yılına kadar kullanılmıştır. Bu tarihten sonra sanayi sektöründe artık yeni bir oyuncu yer almaya başlamıştır. 1936 yılında tekerlekli forkliftler geliştirilmiş ve tüm sektörler için bir dönüm noktası olarak kullanılmaya başlanmıştır. 

Manevra kabiliyeti olmayan ve sadece bir eksende hareket eden çatallı taşıyıcılar, bu özellikleri ile uzun yıllar insanlığın gelişimine katkı da bulunmuşlardır. Manevra kabiliyetini geliştirilmesi için yapılan çalışmalar 1950 yılında meyvesini vermiş ve manevra kabiliyetine sahip olan forklift,1950 yılından itibaren insanlığa sunulmuştur. 

Günümüzde kullanılan forkliftlerin temel gelişimleri bu şekilde olmuş, 1950 yılından sonra sanayinin gelişmesi, birim başına üretim süresinin kısalması, iş gücüne olan ihtiyacın azalması gibi konularda üreticilerin avantaj sahibi olmaları sağlanmıştır. 2000 yılına kadar kullanılan forkliftlere 2000 yılında yeni bir özellik eklenmiş ve yakıt hücresi entegre edilerek dizel, benzin, lpg gibi farklı yakıtlar ile çalışması sağlanmıştır. Kullanım süresine bağlı olarak yakıttan tasarruf yapılması için getirilen bu özellikle Fotklift kullanıcıları, kullanım süresi boyunca daha az yakıt kullanma imkanına sahip olmuştur. 

2007 yılında bir girişimci elektrikle çalışan forklifti geliştirmiş ve akü sistemini entegre ederek elektrikli forkliflerin hayatımıza girmesini sağlamıştır. Elektrik motorları gücü doğrudan kaldırma sistemlerine ilettikleri için diğer yakıt türlerine göre daha yüksek performansa sahip oluyor. Bu nedenle birim enerji, başına alacağınız performans artacağı için ekonomik açıdan avantaj sağlamış oluyorsunuz.

Kullanım Alanları

Yük taşıma işlemini kısa süre de başarılı bir şekilde gerçekleştiren bu araçlar, şu alanlarda profesyonel olarak kullanılmaktadır:

  1. Limanlarda yük taşımacılığında,
  2. Gemilerde hangar içi işletmeler ve  yerleştirmelerinde,
  3. İnşaat sektöründe,
  4. Şantiyelerde,
  5. Sanayinin tüm sektörlerinde,
  6. Elektronik üretim tesislerinde,
  7. Endüstri sektöründe,
  8. Fabrikalarda,
  9. Üretim tesislerinde,
  10. Atölyelerde,
  11. Depolarda,
  12. Stok alanlarında,
  13. Geri dönüşüm tesislerinde,
  14. Otomobil fabrikalarında,
  15. Gemi üretim tersanelerinde,
  16. Ham madde taşımacılığında,
  17. Lojistik ve taşımacılık sektöründe,
  18. XVIII.Hurda sektöründe,

Kısaca üretimin ve taşımacılığın yer aldığı tüm sektörlerde forkliftler kullanılmaktadır.

Teknik Özellikleri ve Çeşitleri?

  1. 0,5 ton ile 40 ton taşıma kapasitesine göre farklı sınıflara ayrılan forkliftlerin güvenli kaldırma yükseklikleri maksimum 4 metreye kadardır. Bu yükseklik güvenli olarak yük kaldırabilecekleri yüksekliktir. Özel sistemler ile donatılan forkliftler istenildiği takdirde bu sistemler yardımı ile güvenli olarak 9 metreye kadar yük taşıyabilirler.
  2. Klasik arabalardan farklı olarak direksiyon arka tekerlere bağlıdır. Aracın manevra kabiliyetini artıran bu sistem ile hem kullanım kolaylığı sağlanmıştır hem de yük taşırken yapılması gereken manevra kabiliyeti maksimum noktaya taşınmıştır.
  3. Standart zincirli asansörlerin yanında tripleks asansörlerde kullanılmaktadır. Yük taşıma kapasitesi arttıkça taşıma işleminin daha kolay ve daha kısa sürede yapılabilmesi için tripleks asansör sistemleri tercih edilmektedir.
  4. Dikey yük kaldırma sistemleri ile birlikte eksenel olarak yatayda hareket etme özelliği bulunan çatal sistemine sahip forklift, bu özelliği ile özellikle depolama, stok alanı düzeltme işlemlerinde avantaj sağlamaktadır.
  5. Standart tasarımı 4 tekerli olan forkliftler, raf sistemlerinin daha kolay düzenlenebilmesi için 3 tekerli olarak da üretilebilmektedir.
  6. Yakıt türüne göre forklift çeşitleri; dizel, benzin, lpg ve elektrikli forkliftler olarak dört farklı sınıfa ayrılırlar. Dizel ve lpg sistemi çalışan forkliftler açık alanda kullanılırken elektrikli aküler ile çalışan forkliftler ise kapalı alanlarda kullanılmaktadır.
  7. Kabinli forkliftler ve kabinsiz forkliftler olmak üzere kabin tipine göre ikiye ayrılan çatallı hareketli taşıtıcılar klimalı ve klimasız olarak da üretilebilir.

Forklift Fiyatlarını etkileyen Faktörler

Farklı özelliklere sahip olarak üretilen forkliftlerin fiyatları da farklılık göstermektedir. Forkliftlerin farklı fiyatlara satılmasına etki eden faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz.

Taşıma kapasitesi

Taşıma kapasitesi fiyat farkına sebep olan en temel etkendir. 0,5 – 40 ton aralığına taşıma kapasitesine sahip olabilen forkliftler taşıma yüküne göre fiyatlandırılırlar.

Kaldırma yüksekliği

Kullanım ihtiyacına göre kaldırma yüksekliğine sahip olabilen forkliftler standart olarak 3 metre yüksekliğe kadar kaldırma kapasitesine sahiptir. Özel olarak üretimi yapılan güçlendirilmiş forkliftler 4 metre  - 9 metre aralığında kaldırma kapasitesine sahip olabilir. Kaldırma yüksekliği arttıkça forklift fiyatları da değişmektedir.

Yakıt türü

Forkliftler farklı yakıt kaynakları ile çalışan hareketli taşıyıcılardır. Benzin, lpgi dizel ve elektrik kaynakları kullanılarak çalıştırılabilen forkliftler içinden seçeceğiniz modelin yakıt türüne göre fiyat değişikliği olacaktır.

Kabin tipi

Fotklif fiyatlarına etki eden faktörlerden biri de kabin tipidir. Forklift kabini olduğunda fiyat yükselmektedir. Kabinli veya kabinsiz olmasına bağlı olarak forklift fiyatları değişiklik gösterir.

Klima

Gün içinde sürekli kullanılan forkliftlerde dış ortam hava sıcaklığının etkisinden korunmak için klima montajı ve havalandırma montajı yapılmaktadır. Forkliftlerin fiyatlarına etki eden faktörlerden biri olan klima sistemleri, sürücünün performansını artıran etkenler arasında da yer alıyor.

Yatay hareket özelliği; Frokliftleri sadece dikeyde hareket etmek amacı ile kullanan firmalar dışında yatay hareket özelliğine ihtiyaç duyan firmalarda mevcuttur. Bu durum forkliftlerin yatay olarak hareket edebilme özelliğine sahip olmasını zorunlu kılıyor. Yatak eksende hareket etme özelliği hareket mesafesine göre forklift fiyatlarını değiştiren bir özelliktir.

 

Bu Makineleri Kiralamanız İşletmeniz İçin Neden Önemlidir?

  1. Satın almak yerine kiralama yöntemini tercih ettiğinizde ekonomik bütçeler ile forklift ihtiyacınızı gidermiş olursunuz. Bu durum firmanızın bütçesini verimli kullanılmasını sağlar.
  2. Satın almak yerine kiralama yöntemini tercih ettiğinizde kiralama süresi boyunca maksimum iş verimi elde edebilir, performans bakımından maksimum performans alabilirsiniz. Forklift satın aldığınızda her zaman işletmenizde yer alacağı için iş veriminiz düşecektir.
  3. İşletmenizde yer alan ağır yüklerin taşınması için insan gücü yerine teknolojik taşıma araçları olan forkliftleri kullandığınızda taşıma işlemi daha kısa süre de, daha profesyonel ve minimum insan gücü ile yapılmış olur.
  4. Kısa süreli ihtiyaçlarınızın giderilmesinde, satın almak yerine kiralamak size maliyet avantajı sağlar. Satın almak için yapılacak araştırma süresi, bütçe hesabı gibi konularda avantaj sağlamış olursunuz.
  5. Kiralık forkliftlerin bakımları, lastik değişimleri, periyodik kontrolleri gibi performansı artıracak işlemler için bütçe ayırmamak için kiralama seçeneği daha avantajlıdır. MMO tarafından düzenli olarak yapılan kontrollerde forkliftlerin eksiklikleri tespit edilerek bu eksikliklerin giderilmesi istenmektedir. Satın alacağınız forkliftler ile ilgili eksikliklerden sorumlu olmak yerine kiralama yapacağınız firmanın sorumlu olması size avantaj sağlar.
  6. Forklift satın aldığınızda forklift ehliyeti olan bir sürücüye ihtiyacınız olacaktır. Bu çalışan size ek maliyet olarak yansıyacak ve işletmenizde bir kişi daha çalıştırmak zorunda kalacaksınız. Forklif ile birlikte sürücünü de kiralayarak bu maliyetlerden kurtulmuş olursunuz.

Temel Bakımı Nasıl Yapılır?

Forkliftler, düzenli olarak bakımları yapıldığında performanslarını kaybetmeyen ve verimli çalışan iş makineleridir. Periyodik olarak yapılması gereken bakımlarda şu noktalara özen gösterilmesi gereklidir.

  1. Her araçta olduğu gibi motor soğutma yağı seviyesi kontrolünün yapılması eksilme varsa tamamlanması,
  2. Radyatör kontrolü ve bakımı yapılması,
  3. Forkliftlerin lastik kontrolü ve gerekli durumlarda değiştirilmesi,
  4. Kaldırma asansörü testi ve kontrolünün yapılması,
  5. Motor kontrollerinin yapılması,
  6. Elektronik sistemlerin testi ve kontrollerinin yapılması,
  7. Yağ, yakıt gösterge kontrollerinin yapılması,
  8. Hidrolik ve hidrositatik sistemlerin kontrollerinin yapılması,
  9. Maksimum yük testinin yapılması,
  10. Forkliftlerin hareketli aksamlarının kontrol edilmesi ve forklift yedek parça tedariki sağlanarak değişitirlmesi, 
  11. Güvenlik testlerinin yapılması,

Bu kontrol aşamaları periyodik olarak yapıldığında sürücülerinin güvenli bir şekilde çalışması sağlanır ve performasn kaybı oluşması önlenir..